Świat „zaskoczony” pandemią koronawirusa

Katastrofy spadały na ludzkość w przeszłości niejednokrotnie. Wojny, klęski żywiołowe, czy też epidemie nie były niczym nadzwyczajnym – zdarzały się niejednokrotnie, a ich skala była czasami wprost przerażająca. Wystarczy wspomnieć o czarnej śmierci - wielkiej epidemii dżumy w XIV wieku, która zabiła, w zależności od szacunków, od 30% do 60% populacji Europy. Pandemia grypy, zwanej Hiszpanką przyniosła więcej ofiar, niż kończąca się wtedy Pierwsza Wojna Światowa. Ocenia się, że liczba osób, które nie przeżyły zarażenia przekroczyła 20 milionów.

Można zrozumieć, że nasi przodkowie dysponujący zarówno mniejszą wiedzą, jak i bez porównania mniejszymi środkami byli wobec tych katastrof bezsilni. Jednak obecnie, nie ma racjonalnego usprawiedliwienia dla sprawujących władzę na świecie, usiłujących uzasadnić zaskoczeniem swoją bezradność i nieudolność.

Naukowcy niejeden raz ostrzegali przed możliwą pandemią. Globalizacja i niezwykle intensywny przepływ ludzi w skali całego świata są czynnikami, które musiały w pewnym momencie doprowadzić do tego, że lokalna epidemia przerodziła się w globalną pandemię. O tym traktowała nie tylko niejedna rozprawa naukowa, ale również liczne publikacje dostępne dla każdego. To nie była enigmatyczna futurologia, ale realne ostrzeżenia.

Nie sposób mówić o zaskoczeniu pandemią, natomiast w pełni uzasadnione jest napiętnowanie indolencji władz, chyba w większości krajów. Dyletantyzm i priorytet doraźnych celów politycznych nad planowaniem strategicznym i zarządzaniem ryzykami właśnie teraz pokazuje swoją prawdziwą twarz.

W odróżnieniu od wojny, kiedy to politycy chowają się za plecami żołnierzy, których posyłają na śmierć, wirus nie wybiera ofiary i ich również może dopaść. To marna pociecha dla ludzi, ale najbardziej pesymistyczne jest to, że i po tej bolesnej lekcji, skorumpowany politycznie elektorat wciąż będzie dawał łapać się na lep populizmu, oddając władzę w ręce tych, którzy najmniej nadają się do jej sprawowania.

A na koniec ostatnia refleksja – czy ci wszyscy, którzy uważali, że ostrzeżenia o zagrożeniu pandemią to jedynie lewackie bredzenie, będą dalej to samo twierdzili o globalnym ociepleniu, ekologii i bombie populacyjnej?

Zmierzch klasycznego kapitalizmu

Snując rozważania o przyszłości trzeba przyjąć pewne założenia, a następnie podjąć próbę przewidzenia, jak ukształtują one obraz świata. Zarówno w "PUSTEJ ZIEMI" jak i w niektórych opowiadaniach "Logiki Uniwersum” takie założenia się znalazły.

Dzisiaj przedstawię pokrótce jedno z nich.

Na pytanie o dominujący obecnie system społeczny i gospodarczy, pada niemal automatyczna odpowiedź - kapitalizm. Nie zagłębiając się zanadto w niuanse i odmiany tego systemu, opartego o gospodarką wolnorynkową i dwie główne klasy społeczne: przedsiębiorców i pracowników, można w uprawniony sposób stwierdzić, że taka definicja odchodzi powoli do lamusa.

W poście "Jak futurologia się (nie) sprawdza" pokazałem, że przekonanie o statyczności struktur społecznych jest mylne, a ostatnie lata pokazały, że dynamika zmian wciąż przyspiesza. Zdaniem wielu badaczy zjawisk społecznych, obecna struktura społeczeństwa różni się już od klasycznie przypisywanej kapitalizmowi, a sam system nie jest już zgodny z jego opisem, zarówno tym pochodzącym od Adama Smitha, jak i Karola Marksa.

Przekonujący stał się natomiast Guy Standing, który we współczesnym świecie wyróżnia sześć grup społecznych, stopniowo zastępujących dawne klasy. Są to:

q       Elita

q       Salariat

q       Proficians

q       Proletariat

q       Prekariat

q       Lumpenprekariat

Guy Standing twierdzi, że podział społeczeństwa na te grupy jest już faktem, zaś w przyszłości prekariat stanie się najliczniejszą klasą społeczną. Elita, zwana też plutokracją, stała się już dziś faktycznym władcą Ziemi, skupiając w nielicznych rękach globalnych obywateli większość majątku.